L'estudiu revela que'l siguimientu d'utres leonados y llobos forníos con dispositivos GPS dexa evaluar l'acatamientu de la normativa europea qu'autoriza l'abandonu de carroñas de ganáu nel campu | L'analís de les carroñas alcontraes n'Asturies, Galicia, Castiella y Llión y el norte de Portugal gracies a estos individuos centineles amuesa un nivel de respetu de la normativa inferior al 5% | El trabayu foi lideráu por investigadores del Institutu Mistu d'Investigación en Biodiversidá (IMIB), allugáu nel Campus de Mieres, y acaba de ser publicáu na revista ‘Journal of Applied Ecology’
Investigadores de la Universidá d'Uviéu y el Conseyu Cimeru d'Investigaciones Científiques (CSIC), pertenecientes al Institutu Mistu d'Investigación en Biodiversidá (IMIB), allugáu nel Campus de Mieres, publicaron un estudiu qu'amuesa la utilidá de la fauna fornida con dispositivos GPS como centinela del grau de cumplimientu de normatives ambientales. En concretu, para ilustrar esti potencial, el investigadores utilizaron la información apurrida por utres leonados, forníos con GPS n'Asturies, Castiella y Llión y el norte de Portugal, y por llobos, forníos con GPS n'Asturies, para evaluar si les carroñas de ganáu que queden nel campu cumplen cola normativa europea que dexa'l so abandonu para contribuyir al caltenimientu de la biodiversidá. L'estudiu acaba de ser publicáu na revista Journal of Applied Ecology, de máximu impactu na so área de la conocencia.
La investigación encontóse en visitar sobro'l terrenal llugares d'alimentación de los individuos forníos con GPS que dexaron alcontrar cientos de carroñas de ganáu. Nelles, evaluóse'l cumplimientu de los distintos criterios esixíos poles normatives, dende si la carroña taba dientro de les árees autorizaes pal abandonu de cadabres de ganáu nel campu (conocíes como Zones de Protección pa l'Alimentación d'Especies Necrófagues, ZPAEN) hasta la distancia dende l'animal muertu a edificios, cursos d'agua, llínees eléctriques o aerogeneradores. L'analís de les carroñas, alcontraes en trés comunidaes autónomes distintes (Asturies, Galicia y Castiella y Llión), según nel norte de Portugal, gracies a estos individuos centineles, amosó un nivel de cumplimientu de la normativa de xestión de carroñas de ganáu bien escaso, inferior al 5 % en toles rexones estudiaes, lo que revela xuna notable falta de correspondencia ente lo que recueyen les normatives y lo qu'asocede na realidá.
El mayor grau de cumplimientu detectar n'Asturies, y aumentaría cola ampliación de les árees autorizaes pal abandonu de cadabres de ganáu nel campu nel occidente de la rexón. Amás, les distancies a infraestructures y cursos d'agua a les que se dexa l'abandonu de carroñas varien considerablemente ente rexones, lo qu'afecta tamién al grau de cumplimientu de la normativa europea. El investigadores encamienten xuna valoración detallada de los riesgos acomuñaos con estos criterios p'afaer meyor les distancies a la realidá esistente en cada zona.
Homogeneizar los criterios siguíos en cada rexón p'autorizar l'abandonu de carroñas de ganáu nel campu, simplificar los trámites burocráticos por que los ganaderos acoyer a esti sistema ya informa-yos de la so esistencia son dalgunes de los encamientos que emanan d'esti trabayu. “Nel casu concretu de la normativa europea de xestión de carroñas de ganáu sería recomendable enllantar un programa de siguimientu in situ que dexe clarificar cuálos son los sos beneficios tantu pal caltenimientu de la biodiversidá como pal control de posibles riesgos pa la salú humano y animal; el siguimientu GPS d'especies carroñeras apurre xuna pervalible información nesti sentíu”, destaca Patricia Mateo-Tomás, profesora del Departamentu de Bioloxía d'Organismos y Sistemes de la Universidá d'Uviéu.
Los exemplares utilizaos nesti estudiu formen parte d'una rede centinela que dende va años apurre información a les alministraciones pa lluchar contra'l furtivismo y otres amenaces pa la fauna, y agora esti trabayu amuesa xuna utilidá más d'esta rede. “Les resultancies d'esti trabayu ufierten un exemplu prácticu del enorme potencial que tien el siguimientu GPS de fauna montesa de cara a evaluar el cumplimientu de normatives qu'afecten al so caltenimientu”, comenta José Vicente López-Bao, investigador del IMIB. El autores del trabayu destaquen tamién la utilidá d'esti aproximamientu a la d'identificar aquellos aspeutos que convendría ameyorar p'amontar la efectividá de les regulaciones ambientales.
Referencia
Mateo-Tomás, P., Rodríguez-Pérez, J., Fernández-García, M., García, Y.J., Santos, J.P.V., Gutiérrez, I., Olea, P.P., Rodríguez-Moreno, B., López-Bao, J.V. 2023. Wildlife as sentinels of compliance with law: an example with GPS-tagged scavengers and sanitary regulations. Journal of Applied Ecology. https://besjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1365-2664.14487
