El presidente de Crue-TIC y rector de la Universidá de Xaén, Juan Gómez, presentó nel Paraninfu de la Universidá de Sevilla, acompañáu pol so rector, Miguel Ángel Castro, les conclusiones del informe «Competencies dixitales del profesoráu universitariu n'España», realizáu poles comisiones sectoriales de Crue-TIC y Crue-Docencia, en collaboración col Joint Research Centre de la Comisión Europea (JRC), que'l so director en Sevilla, Mikel Landabaso, tamién tuvo presente nesti actu retresmitíu en directu. Esti documentu pioneru n'España y na Unión Europea, nel que participaron más de 5.000 profesores y profesores de 51 universidaes españoles, va ser clave para definir les polítiques a desenvolver por estes instituciones para la meyora de les habilidaes dixitales del personal docente. Les resultancies preliminares dar a conocer va un añu.

 

Pedro M. Ruiz, Secretariu Executivu de Crue–TIC y Vicerrector d'Estratexa y Universidá Dixital de la Universidá de Murcia y Andreia Inamorato do Santos, investigadora senior del JRC, esplicaron les principales resultancies. Dambos ellaboraron esti trabayu al pie de seis espertos y espertes: Marçal Mora-Castallops (Universidá de Alcalá), Cristina Villalonga-Gómez (Universidá de Nebrija), Juan Ramón Lacalle Remigio (Universidá de Sevilla), Juan Camarillo Casáu (Universidá de Sevilla), José Manuel Sota Eguzábal (Universidá de La Rioxa) y Juan Ramón Velasco (Universidá de Alcalá).

 

L'informe pon el focu na importancia de que'l profesoráu universitariu tenga competencies dixitales fayadices para formar al so estudiantáu coles habilidaes dixitales necesaries por que se desendolquen conducentemente nel nuevu escenariu cultural y llaboral.  Nesti sentíu, el secretariu executivu de Crue-TIC, Pedro M. Ruiz esplicó que na encuesta apréciase que'l profesoráu español considera que tien un nivel de competencia de «líder» (percima del de «espertu») nes categoríes d'Usu Profesional» y «Creación de Conteníos». Otra manera, apuntó que'l profesoráu cree que tien que siguir ameyorando na categoría d'Educación Abierta», na que s'inclúin l'usu de llicencies abiertes en recursos educativos, práctiques educatives abiertes para una docencia más inclusiva, publicación d'investigación como Ciencia Abierta y disponibilidad de datos d'investigación abiertos.

 

Tamién destacó que l'estudiu señala que la edá –la barrera diferencial marcar los 50 años– ye la variable qu'amuesa mayores diferencies nos niveles de autopercepción, ente que nun repara diferencies significatives en función de la categoría profesional, la dedicación o'l xéneru. Por cañes de conocencia, el nivel de autopercepción más eleváu ta nel profesoráu de Ciencies Sociales y d'Artes y Humanidaes, siguíu de la caña d'Inxeniería y Arquitectura y del profesoráu de Ciencies y Ciencies de la Salú.

 

Mientres la so intervención, el presidente de Crue-TIC y rector de la Universidá de Xaén, Juan Gómez, reconoció la importancia d'esti estudiu para'l Sistema Universitariu Español porque «ufierta una semeya fixa de la situación que percibe'l profesoráu tocantes a el so nivel de competencies dixitales», que, al so xuiciu, puede sirvir a les universidaes a avanzar n'innovación docente, incorporar más recursos tecnolóxicos, faer pedagoxía na comunidá universitaria col profesoráu «non tan nuevu», y avanzar na certificación de competencies como un méritu adicional» dientro de la evaluación del personal docente. «Tratar d'un ambiciosu proyectu, un puntu de referencia para saber qué tenemos que faer nel futuru», sorrayó.

 

Avanzar nos modelos híbridos d'Educación

Otru de los aspeutos importantes que se destacar nel informe ye que la pandemia aceleró los proyectos de tresformamientu dixital que munches universidaes empecipiaren, como la digitalización de les aules o l'impulsu de los escenarios dixitales. Agora, aseguren el autores, ye necesariu siguir avanzando na integración de los nuevos modelos d'enseñanza y aprendizaxe puestos en práctica (educación híbrida) col fin d'aprovechar toles sos ventayes.

 

La investigadora senior del JRC Andreia Inamorato do Santos esplicó qu'amás de la encuesta puramente felicidá, en redol a esti estudiu desenvolviéronse alderiques en formatu de focus groups para afondar sobro les resultancies ya identificar necesidaes y próximos pasos pa la meyora de la competencia dixital docente. Nellos participaron 32 espertos y espertes de 26 universidaes españoles qu'identificaron colos sos discutinios de trabajo reto a superar, como la escesiva rixidez nes normatives académiques; la necesidá de que l'estudiantáu tenga xuna meyor competencia dixital al entrar na Universidá y que esta se siga desenvolviendo nos campus; la importancia d'impulsar la formación personalizada pa siguir ameyorando la competencia dixital del personal docente y que dicha competencia sía certificada con criterios homoxéneos y uniformes a nivel nacional y, tamién, européu.

 

Tocantes a la participación del JRC, Mikel Landabaso, resaltó la bona collaboración con Crue nesti proyectu y señaló que l'esfuerzu realizáu tien de tener el so impactu a nivel européu: «Esti estudiu pioneru queremos que sía un referente n'Europa y que se retrucar y amplifique n'otros países», hai aseverado. Según recordó, esisten informes qu'indiquen qu'el 22% de los empleos actuales van ser automatizados en 2030 y que, poro, esto rique xuna tresformamientu a nivel de competencies dixitales pa «dar futuru a les nueves xeneraciones».

 

Con calter xeneral, nel estudiu reclamar a los distintos grupos d'interés del ámbitu de la Educación Cimera xuna financiamientu abondu pa impulsar polítiques que potencien y reconozan la competencia dixital docente de forma homoxénea y coherente, según iniciatives que vaigan más allá de los proyectos individuales.

 

A les universidaes, l'informe indícalos que, pa implicar al profesoráu na so formación, precísense convocatories específiques de proyectos d'innovación que faigan usu d'estes competencies y que son necesarios más recursos tecnolóxicos y acompañamientu tecno-pedagóxicu, amás de tiempu na carga horaria oficial, pa desenvolver eses competencies. Tamién, propón que les universidaes fomenten la reconocencia de les competencies dixitales de los sos docentes nes sos trayectories profesionales.

 

Más fondos pa formación de profesoráu

A les Comunidaes Autónomes, pídese-yos que garanticen los fondos necesarios por que'l profesoráu pueda formase nes competencies dixitales. Pa ello, recuérdase-yos que, amás d'utilizar fondos propios, deberíen de dar siguimientu a les distintes posibilidaes de cofinanciación pola Comisión Europea, como por casu les llínees específiques adicionales nos sistemes de financiamientu de les universidaes pal tresformamientu dixital.

 

Al Ministeriu d'Universidaes, aportunar en que les axencies d'evaluación tendríen de tener en cuenta les competencies dixitales acreditaes como un méritu adicional p'aportar a les distintes figures de profesoráu, tantu llaboral como funcionariu.

 

A lo último, a la Comisión Europea suxúrese-y qu'esquice la posibilidá de qu'esta certificación de competencies dixitales nel profesoráu realizar a nivel européu, d'una manera similar al marcu de competencies dixitales pa la ciudadanía DigComp, y recuerda que la Estratexa Europea pa les Universidaes y el Plan d'Educación Dixital 2020-2027 señalen el tresformamientu dixital como unu de los retos que va marcar con más fuerza'l bienestar de les futures xeneraciones europees.

 

Na clausura del actu, el rector Miguel Ángel Castro, estimó l'esfuerzu realizáu por toles persones que fixeron posible esti informe pioneru y sorrayó que «encetar les incertidumes de toa índole, y faese les entrugues pertinentes, significa avanzar nel sieglu XXI».  El tamién presidente de Crue-Internacionalización y Cooperación incidió en qu'esti estudiu nun quede nel ámbitu domésticu del SUE», sinón que tien de llegar al «máximu númberu de destinatarios» a nivel européu.